Nijverdal in oorlog

In 1975 besluit Andries Ponsteen, hij is dan 77 jaar, zijn herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog vast te leggen. ‘Meester’ Ponsteen was zijn hele werkzame leven verbonden aan de protestants-christelijke school van Nijverdal, het grootste gedeelte als schoolhoofd. Hij is bovendien de godfather van de Hellendoornse geschiedschrijving. Niet voor niets is er nog bij zijn leven een laan naar hem genoemd. Dat Andries Ponsteen een ras verteller is, blijkt uit zijn oorlogsmemoires, die hij met behulp van zijn echtgenote Dieuwke Ponsteen-Polstra aan het papier toevertrouwde.

Het is een buitengewoon interessant relaas geworden, dat veel nieuwe gegevens bevat. Onbekend was bijvoorbeeld dat de Ponsteens zeker zeven Joodse onderduikers hebben geherbergd en dat er in het schoolmeesters huis ook regelmatig geallieerde piloten verbleven. Aan de hand van de herinneringen van het echtpaar is de gehele loop van de oorlog te volgen, van de inval van de Duitsers tot aan de bevrijding, die zij in Marle meemaakten, waar zij met hun zoon, dochter en twee Joodse kinderen zaten ondergedoken.

Zoon Henk Ponsteen hield het laatste oorlogsjaar een minutieus dagboek bij dat een welkome aanvulling is op wat zijn ouders vertellen. Het bevestigt hun waarnemingen en plaatst het in een breder perspectief, omdat Henk nauwkeurig de ontwikkelingen in Nederland en Europa volgt en daarvan verslag doet.

Dieuwke Ponsteen schreef een aantal ontroerende brieven aan de moeder van de bij hun op tweejarige leeftijd ondergedoken Hansje Sanders. Helaas zou Hans zijn moeder nooit terug zien. In de jaren zeventig vroeg hij een onderscheiding aan voor zijn pleegouders bij de staat Israël, een Yad Vashem. Zijn aanvraag bevat veel verhelderende details over zijn onderduikperiode en is als bijlage toegevoegd. De onderscheiding werd uiteraard toegekend, maar de heer en mevrouw Ponsteen weigerden pertinent. Zij hadden alleen maar hun plicht gedaan.

Dinand Webbink heeft waar nodig alle genoemde personen, plaatsen en gebeurtenissen van een toelichting voorzien. Van de ondergedoken Joden, die soms alleen bij voornaam bekend zijn, heeft hij de verdere levensloop kunnen achterhalen.

80 pagina’s,  geïllustreerd
2de druk, ISBN/EAN 978-90-76272-39-9
Prijs € 12,50

Bestellen: uutgeverieje.boaken@gmail.com